Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία από τον Διεθνή Αερολιμένα Αθηνών, οι πτήσεις το διάστημα Ιανουαρίου-Ιουλίου 2025 ανήλθαν σε 159.665, σημειώνοντας αύξηση 6,2% σε σχέση με πέρυσι. Ιδιαίτερα εντυπωσιακή ήταν η άνοδος των διεθνών πτήσεων, που έφτασε το 9,7%. Παρά την εντυπωσιακή άνοδο στις αφίξεις τουριστών και τις διαδοχικές αυξήσεις στις πτήσεις και τα δρομολόγια, η εφετινή τουριστική σεζόν δεν συνοδεύεται από ανάλογη άνοδο στα έσοδα των ξενοδοχείων και της εστίασης.
Αντίθετη πορεία για τουριστικές επιχειρήσεις
Αντιθέτως, σε πολλούς δημοφιλείς προορισμούς της χώρας, ο κύκλος εργασιών των τουριστικών επιχειρήσεων είτε παραμένει στάσιμος είτε καταγράφει πτώση. Ο λόγος δεν βρίσκεται στη μείωση της ζήτησης, αλλά στην αλλαγή του τρόπου με τον οποίο οι τουρίστες επιλέγουν να ταξιδεύουν και να διαμένουν – και η εξάπλωση της βραχυχρόνιας μίσθωσης τύπου Airbnb βρίσκεται στο επίκεντρο αυτής της αλλαγής.
Το φαινόμενο έχει πλέον παγιωθεί: όλο και περισσότεροι επισκέπτες προτιμούν να νοικιάζουν ιδιωτικές κατοικίες για τη διαμονή τους αντί να επιλέγουν ξενοδοχεία. Η τάση αυτή έχει οδηγήσει σε τεράστια αύξηση των καταλυμάτων βραχυχρόνιας μίσθωσης. Τον Ιούνιο του 2025, οι διαθέσιμες κλίνες σεAirbnb ανήλθαν σε 1.061.000, ξεπερνώντας κατά 166.000 τις αντίστοιχες των ξενοδοχείων. Ταυτόχρονα, ο αριθμός των ενεργών καταλυμάτων άγγιξε τις 242.000, σημειώνοντας αύξηση 7,5% σε σύγκριση με το προηγούμενο έτος.
Αν και αυτή η μετατόπιση φαινομενικά ενισχύει τη διαθεσιμότητα σε τουριστικό κατάλυμα, έχει σοβαρές επιπτώσεις στο οργανωμένο τουριστικό προϊόν, ξεκινώντας από τον ξενοδοχειακό κλάδο. Τα ξενοδοχεία, τα οποία είναι υποχρεωμένα να τηρούν αυστηρούς κανόνες λειτουργίας, να επενδύουν σε προσωπικό, υποδομές καιαδειοδοτήσεις, βρίσκονται σε αθέμιτο ανταγωνισμό με χιλιάδες ακίνητα που λειτουργούν ως επαγγελματικά καταλύματα χωρίς αντίστοιχες υποχρεώσεις.
Οι επιπτώσεις είναι ήδη ορατές
Σε τουριστικούς προορισμούς όπως η Κρήτη, η Χαλκιδική και η Σαντορίνη, η μέση πληρότητα των ξενοδοχείων έχει μειωθεί σε σχέση με τα προηγούμενα χρόνια, ενώ για πρώτη φορά φέτος αρκετές μονάδες προχώρησαν σε εκπτώσεις ακόμα και για τον μήνα Αύγουστο – κάτι ασυνήθιστο για την«καρδιά» της σεζόν. Η διαθεσιμότητα δωματίων παραμένει υψηλή, παρότι οι αφίξεις συνεχίζουν να αυξάνονται.
Παράλληλα, ο αντίκτυπος επεκτείνεται και στον χώρο της εστίασης. Τα τουριστικά έσοδα από εστιατόρια, καφέ και συναφείς επιχειρήσεις παρουσιάζουν πτώση σε περιοχές όπου κυριαρχούν τα Airbnb. Ο λόγος είναι πρακτικός: οι επισκέπτες που διαμένουν σε κατοικίες με κουζίνα καταναλώνουν λιγότερο εκτός σπιτιού. Οι αγορές από σούπερ μάρκετ, τα γεύματα εντός του καταλύματος και η αυτονομία που παρέχει η βραχυχρόνια μίσθωση αλλάζουν τη συνήθη συμπεριφορά του παραδοσιακού τουρίστα, ο οποίος στο ξενοδοχείο καταναλώνει περισσότερο και αφήνει μεγαλύτερο αποτύπωμα στην τοπική οικονομία.
Ένας ακόμη κρίσιμος παράγοντας είναι η μείωση της μέσης διάρκειας διαμονής. Τα τελευταία χρόνια, παρατηρείται σαφής τάση προς τα σύντομα ταξίδια: επισκέψεις 2-4 ημερών αντί για τις παραδοσιακές 5-7 διανυκτερεύσεις. Αυτή η αλλαγή, σε συνδυασμό με την ευκολία εύρεσης οικονομικών καταλυμάτων βραχυχρόνιας μίσθωσης, μειώνει το συνολικό ποσό που δαπανάται ανά τουρίστα. Οι τουρίστες ταξιδεύουν με περιορισμένο προϋπολογισμό, συχνά μόνο με χειραποσκευή, εστιάζοντας κυρίως σε εμπειρίες και δραστηριότητες, ενώ ξοδεύουν λιγότερα σε φαγητό, ψώνια ή σουβενίρ.
Αξιοσημείωτο είναι ότι, παρά την πληθώρα διαθέσιμων κλινών μέσω Airbnb, η μέση πληρότητα αυτών των καταλυμάτων είναι αισθητά χαμηλότερη από εκείνη των ξενοδοχείων – σύμφωνα με τη Eurobank, το ποσοστό κυμαίνεται στο 30,1% για τις βραχυχρόνιες μισθώσεις, έναντι 56,1% για τα ξενοδοχεία. Παρ’ όλα αυτά, η συνεχής αύξηση του αριθμού τους ασκεί πίεση στην αγορά, οδηγώντας σε υπερπροσφορά και πιέζοντας προς τα κάτω τις τιμές, ειδικά για τους επαγγελματίες του τουριστικού κλάδου που αδυνατούν να ανταγωνιστούν οικονομικά τις ανεπίσημες πλατφόρμες.
dnews.gr