Το ευρώ μάς επανασυστήνεται με νέα χαρτονομίσματα, που θα έχουν ακόμη πιο έντονο ελληνικό χρώμα. Με τη λέξη «ευρώ» να αναγράφεται στα ελληνικά και στα νέα χαρτονομίσματα, αλλά και τη μορφή τηςΜαρίας Κάλλας να απεικονίζεται στη μία όψη του νέου τραπεζογραμματίου των 5 ευρώ. Μία από τις 6 εμβληματικές μορφές του ευρωπαϊκού πολιτισμού, που άφησαν ανεξίτηλο το αποτύπωμά τους στην ιστορική διαδρομή της Γηραιάς Ηπείρου.
Οι αλλαγές έχουν ήδη δρομολογηθεί. Μετά από 23 χρόνια κυκλοφορίας των δύο πρώτων εκδόσεων των χαρτονομισμάτων του ευρώ, η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) προχωρεί στον επανασχεδιασμό τους, με στόχο την αισθητική τους ανανέωση και την περαιτέρω τόνωση της ευρωπαϊκής ταυτότητας που εκπροσωπούν. Τους αμέσως επόμενους μήνες, εντός του 2026, θα λάβει τις τελικές της αποφάσεις, ώστε αμέσως μετά να τεθούν σε κυκλοφορία τα νέα χαρτονομίσματα.
Το ίδιο διάστημα θα σημαδευτεί και από άλλα σημαντικά γεγονότα. Η ένταξη της Βουλγαρίας στην Ευρωζώνη θα απαιτήσει και την εκτύπωση πρόσθετων χαρτονομισμάτων για να εφοδιαστεί η χώρα για τις συναλλαγές. Το σύνολο των χαρτονομισμάτων ευρώ που θα κυκλοφορούν, πλέον, θα ξεπεράσει το φράγμα των 30 δισεκατομμυρίων.
Παράλληλα, συνεχίζεται η σιωπηρή απόσυρση των δυσεύρετων πλέον μοβ χαρτονομισμάτων των 500 ευρώ, που γίνονται πάντως ακόμη δεκτά στις συναλλαγές, ενώ η ΕΚΤ επιταχύνει τους ρυθμούς για το επόμενο μεγάλο βήμα της, που αφορά τη δημιουργία του ψηφιακού ευρώ.
Σε ό,τι αφορά τα νέα χαρτονομίσματα, θα διατηρηθεί η αναγραφή της λέξης «ευρώ» σε τρεις γλώσσες: λατινικά, ελληνικά, βουλγαρικά. Ομως, αντί της θεματολογίας «Εποχές και Ρυθμοί» της ευρωπαϊκής αρχιτεκτονικής, που υπήρχε στις δυο πρώτες σειρές, την αρχική και τη σειρά «Ευρώπη» που ακολούθησε, έχουν επιλεγεί δύο νέοι θεματικοί άξονες.
Ο πρώτος, με τίτλο «Ευρωπαϊκός Πολιτισμός», προβάλλει ιστορικές προσωπικότητες που διαμόρφωσαν τη συλλογική ταυτότητα της Ευρώπης. Στα νέα χαρτονομίσματα θα απεικονίζονται: η Μαρία Κάλλας (5 ευρώ), που για τη μαγευτική φωνητική τέχνη της και τις εξαιρετικές υποκριτικές ικανότητές της οι κριτικοί και το κοινό της όπερας της χάρισαν το προσωνύμιο La Divina (η θεϊκή). Ο Λούντβιχ βαν Μπετόβεν (10 ευρώ), ο Γερμανός κορυφαίος συνθέτης κλασικής μουσικής, με τις 9 συμφωνίες-απαράμιλλα έργα. Η φυσικός και χημικός Μαρί Κιουρί (20 ευρώ), που μαζί με τον σύζυγό της στις αρχές του περασμένου αιώνα ανακάλυψε το ράδιο, το πολώνιο και ξεκλείδωσε τα μυστικά της φύσης της ραδιενέργειας. ΟΜιγκέλ ντε Θερβάντες (50 ευρώ), ο κορυφαίος Ισπανός μυθιστοριογράφος, συγγραφέας, μεταξύ άλλων, του «Δον Κιχώτη». Ο Λεονάρντο ντα Βίντσι (100 ευρώ), ο Ιταλός σπουδαιότερος ζωγράφος της Αναγέννησης. Και η διαπρεπής ειρηνίστρια Μπέρτα φον Ζούτνερ (200 ευρώ), Αυστριακή λογοτέχνης, συγγραφέας του «Die Waffen nieder!» (Κάτω τα όπλα!), που ήταν η πρώτη γυναίκα που κατέκτησε το Βραβείο Νόμπελ Ειρήνης το 1905.
Υπόψη ότι μεταξύ Γαλλίας και Πολωνίας έχει ξεσπάσει σφοδρή διαμάχη για το θέμα της Μαρί Κιουρί, η οποία πήρε το γαλλικό της επώνυμο από τον σύζυγό της Πιερ το 1895, αλλά γεννήθηκε ως Μαρία Σκλοντόφσκα στη Βαρσοβία. Και η αναφορά της ΕΚΤ μόνο στο γαλλικό επίθετό της είναι «αιτία πολέμου» για τους Πολωνούς. Η Πολωνία, πάντως, δεν χρησιμοποιεί το ευρώ.
Ο δεύτερος θεματικός άξονας, με τίτλο«Ποτάμια και Πουλιά», επικεντρώνεται στη φυσική ομορφιά και τη βιοποικιλότητα της ευρωπαϊκής ηπείρου. Κάθε χαρτονόμισμα θα απεικονίζει ένα χαρακτηριστικό φυσικό τοπίο μαζί με ένα αντιπροσωπευτικό είδος πανίδας. Στο παραπάνω πλαίσιο, η ΕΚΤ προκήρυξε πανευρωπαϊκό διαγωνισμό για επαγγελματίες γραφίστες από τις χώρες της Ε.Ε. Οι αιτήσεις συμμετοχής κατατέθηκαν τον Αύγουστο και τον Οκτώβριο θα επιλεγούν οι καλύτεροι για τον τελικό γύρο. Θα κληθούν να παρουσιάσουν τις ολοκληρωμένες προτάσεις τους μέχρι τα τέλη Μαρτίου 2026. Αυτές θα αξιολογηθούν από επιτροπή εμπειρογνωμόνων. Οι πρώτες δέκα θα κριθούν από το Δ.Σ. της ΕΚΤ και θα ακολουθήσουν δημόσια διαβούλευση των Ευρωπαίων πολιτών μέσω ψηφοφορίας.
Ακολούθως η ΕΚΤ, εντός του 2026, θα λάβει την τελική απόφαση επί των σχεδίων και θα δίνει το πράσινο φως για την εκτύπωση και κυκλοφορία των νέων χαρτονομισμάτων, σηματοδοτώντας την έναρξη μιας νέας εποχής για το ευρώ. Και την Κριστίν Λαγκάρντ να έχει έναν λόγο παραπάνω να επιταχύνει τις διαδικασίες, ώστε να προλάβει να βάλει την υπογραφή της στα νέα τραπεζογραμμάτια, καθώς η θητεία της λήγει το φθινόπωρο του 2027.
