Στα συρτάρια των αρμοδίων υπηρεσιών στοιβάζονται οι καταγγελίες για παράνομη χρήση του αιγιαλού και των παραλιών της χώρας, παρά τα όσα προβλέπονται από το νόμο περί διενέργειας ελέγχων, με τη χρήση μάλιστα καινοτόμων τεχνολογιών για τον εντοπισμό των παραβάσεων.
«Μόνο για το 1/3 των καταγγελιών που υποβλήθηκαν το έτος 2024 μέσω της εφαρμογής «MyCoast» ολοκληρώθηκε ο έλεγχος», αναφέρεται χαρακτηριστικά στην έκθεση του Ελεγκτικού Συνεδρίου που δημοσιεύτηκε, δίνοντας την εικόνα της κατάστασης που επικρατεί στις ελληνικές παραλίες.
Η ανυπαρξία ελέγχων και οι μεγάλες καθυστερήσεις που παρατηρούνται στους μηχανισμούς επίβλεψης τινάζουν ουσιαστικά στον αέρα το νόμο 5092/2024 οι διατάξεις του οποίου, όπως σημειώνεται, «συνιστούν σημαντικά βήματα σε ό,τι αφορά το κανονιστικό πλαίσιο στην παραχώρηση απλής χρήσης αιγιαλού και παραλίας»
Αύξηση στις καταγγελίες
Παρότι μάλιστα οι καταγγελίες έχουν αυξηθεί κατακόρυφα μετά τη λειτουργία της πλατφόρμας «my coast», οι ελλείψεις που διαπιστώνονται σε ανθρώπινο δυναμικό αλλά και σε τεχνολογικό εξοπλισμό, σε συνδυασμό με την απουσία συντονισμού των αρμοδίων υπηρεσιών, καθιστούν ανεφάρμοστο στην πραγματικότητα το σχετικό νόμο.
Συγκεκριμένα, όπως επισημαίνεται στην έκθεση, εντοπίζονται «ελλείψεις και καθυστερήσεις στην επιβολή των προστίμων και των διοικητικών μέτρων ενώ το πόρισμα της αυτοψίας δεν συντάσσεται αμέσως, παρά την αντίθετη πρόβλεψη του νόμου. Επίσης, δεν διενεργούνται επανέλεγχοι». Αποτέλεσμα των καθυστερήσεων αυτών είναι οι «επιχειρήσεις να συνεχίζουν τη δραστηριότητά τους κατά τη διάρκεια της καλοκαιρινής περιόδου».
Από το 2018 εκκρεμεί η κατεδάφιση επιχείρησης για παράνομη χρήση αιγιαλού!
Η έκθεση του Ανώτατου Δημοσιονομικού Δικαστηρίου υπογραμμίζει μάλιστα πως υπάρχει περίπτωση επιχείρησης που παρότι έχει εκδοθεί από το 2018 πρωτόκολλο κατεδάφισης της, εν τούτοις αυτό δεν έχει εκτελεστεί. «Οι κυρώσεις συνήθως περιορίζονται στην επιβολή προστίμου. Αυστηρότερα μέτρα, όπως σφράγιση της επιχείρησης ή διακοπή λειτουργίας, δεν επιβάλλονται και όταν επιβάλλονται δεν εκτελούνται. Κατά τον επιτόπιο έλεγχο του Ελεγκτικού Συνεδρίου τον Σεπτέμβριο του έτους 2024 εντοπίστηκαν περιπτώσεις επιχειρήσεων που λειτουργούσαν κανονικά παρά την έκδοση διαταγών σφράγισης. Εντοπίστηκαν επίσης περιπτώσεις που οι εντολές απομάκρυνσης κινητών στοιχείων αποστέλλονται στον δήμο (αρμόδιο για την εκτέλεση αν δεν συμμορφώνεται ο παραχωρησιούχος) στο τέλος της θερινής περιόδου. Πολύ μεγάλες καθυστερήσεις εντοπίστηκαν στην εκτέλεση των πρωτοκόλλων κατεδάφισης. Σε μία περίπτωση εκκρεμεί η εκτέλεση από το έτος 2018 και οι επιχειρήσεις συνεχίζουν να λειτουργούν κανονικά. Σε άλλη περίπτωση η Αποκεντρωμένη Διοίκηση αδυνατεί να προχωρήσει στην εκτέλεσή τους λόγω έλλειψης υλικοτεχνικής υποδομής και εργατοτεχνικού προσωπικού, σε συνδυασμό με το γεγονός ότι ο σχετικός ανοικτός διαγωνισμός ανάθεσης υπηρεσιών κατεδάφισης αυθαίρετων κατασκευών έχει αποβεί άκαρπος για έξι συνεχόμενες χρονιές. Κατόπιν τούτου, ζητήθηκε η συνδρομή της Περιφέρειας. επίσης χωρίς αποτέλεσμα. Δεν φαίνεται προς το παρόν να συντονίζονται οι παράλληλες ελεγκτικές αρμοδιότητες των Κτηματικών Υπηρεσιών, των δήμων και των λοιπών φορέων διαχείρισης. Η καθυστέρηση στην επιβολή των κυρώσεων υπονομεύει την πρακτική αποτελεσματικότητα των ελέγχων», επισημαίνει η έκθεση.
«Πρωταθλήτρια» στις καταγγελίες η Χαλκιδική
Σύμφωνα με τα στοιχεία της Γενικής Γραμματείας Δημόσιας Περιουσίας (Γενική Διεύθυνση Δημόσιας Περιουσίας και Κοινωφελών Περιουσιών) το έτος 2024 υποβλήθηκαν συνολικά 41.737 καταγγελίες. Ποσοστό 60% αφορούσε 10 μόνο περιοχές, με πρώτη τη Χαλκιδική, όπου υποβλήθηκαν 8.089 καταγγελίες, ακολουθούν η Ανατολική Αττική, τα Δωδεκάνησα, η Μεσσηνία και η Κέρκυρα.
«Ενδεικτικό της νοοτροπίας που επικρατεί είναι η άποψη υπηρεσιακών παραγόντων ότι «ο νέος νόμος επιβάλλει ακραία μέτρα και για το λόγο αυτό περιορίζονται στη διατύπωση συστάσεων και δευτερευόντως σε επιβολή κυρώσεων. Στη μη επιβολή αυστηρότερων μέτρων έχει συντελέσει και η πίεση από το σύνολο των παραχωρησιούχων σε περίπτωση μη καθολικού ελέγχου, καθώς όταν δεν μπορείς να ελέγξεις το σύνολο των παραχωρησιούχων, και ελέγχεις ένα μέρος αυτών και ανακαλείς τις άδειές τους είναι άδικο γι’ αυτούς που έτυχε να ελέγξεις», σημειώνεται χαρακτηριστικά στην έκθεση του Ανώτατου Δημοσιονομικού Δικαστηρίου.
